De top 10 van beste boeken over het Jodendom 2024

Het Jodendom, een eeuwenoude religie en cultuur met een rijke geschiedenis, heeft een schat aan literatuur voortgebracht die ons inzicht biedt in zijn tradities, overtuigingen en levensstijl. Of je nu een nieuwsgierige lezer bent die meer wil weten over het Jodendom of iemand die zijn kennis wil verdiepen, deze lijst met de beste boeken over het Jodendom zal je ongetwijfeld inspireren.

Om je een goed beeld te geven van de verschillende boeken over het Jodendom, heb ik naast een boekomschrijving ook een link van Bol.com geplaatst. De link geeft veel extra informatie over het boek. Via de link kun je het boek eenvoudig en snel bestellen.

Jodendom – Een heldere inleiding

Wat is Jodendom eigenlijk? Wat weten we van een van de belangrijkste en oudste religies van de wereld? In Jodendom. Een heldere inleiding geven Lou Evers en Jansje Stodel antwoord op allerhande vragen over het Joodse leven. Wat houdt de besnijdenis in, en wanneer en hoe wordt bar en bat mitswa gevierd; wat zijn de gebruiken rondom huwelijk, scheiding, ziekte en dood? Natuurlijk worden ook de Joodse feestdagen en de sjabbat uitgelegd. En welke Joodse stromingen zijn er in Nederland?

Jodendom. Een heldere inleiding is een helder opgebouwd verhaal dat inzicht geeft in het Joodse leven van dag tot dag en van jaar tot jaar. Het geeft een overzichtelijk portret van de Joden en hun tradities.

Joodser dan dit krijgt u het niet

Iedereen heeft een mening over Joden, het Oude Testament, de Sjoa en Israël. Maar wat weten we echt over het Jodendom? Rabbijn en journalist Tamarah Benima slaagt erin vastgeroeste opvattingen zachtmoedig te ondermijnen in haar presentatie van het Jodendom. Zij spreekt trouwens liever over Joodse Beschaving, want de joodse godsdienst is belangrijk, maar er is zo veel meer in deze 3500 jaar oude cultuur.

Wat houdt een volk dat verspreid leeft over de wereld en is ingebed in andere nationale culturen al duizenden jaren bij elkaar? Wat is de oorsprong van de cultuur van vragen stellen? Hoe kunnen rouwrituelen ook gezellig zijn? Wat is zo prettig aan de ogenschijnlijke chaos van sommige sjoeldiensten? Wat is het ideaalbeeld van de man? En, is seks ook bevredigend voor de joodse vrouw? Benima is geen filosoof, maar een beeldenstormer. In Joodser dan dit krijgt u het niet paart ze inzicht aan humor, kennis aan twijfel, en respect voor de traditie aan iconoclasme. Zo weet ze vragen te beantwoorden waarvan je niet wist dat je ze had.

Tamarah Benima (1950) begon haar carrière als journalist bij het Nieuw Israëlietisch Weekblad, waarvan ze zeven jaar hoofdredacteur was. Ze werd bekend als columnist van Trouw en het Leidsch Dagblad en was te gast in Zomergasten. Bovendien werkte ze mee aan meer dan twintig boeken. Sinds 2008 is ze rabbijn. In die functie is ze verantwoordelijk voor drie joodse gemeenten, twee in Noord-Nederland, een in Amsterdam. Daarnaast is ze docent, geeft ze lezingen, en schrijft ze columns voor het Friesch Dagblad en het NIW.

Levenslessen van een rabbijn

Soetendorp groeide uit tot de stem van liberaal-joods Nederland en blikt terug op het leven. Het is een wijs en noodzakelijk boek over liefde, ankering, verzet, verzoening en een goed geweten.

Awraham Sjalom Soetendorp werd geboren in de oorlog. De eerste twee jaar van zijn leven bracht hij door op een onderduikadres. Op zijn 25ste begon hij, als jongste rabbijn van Nederland, met ‘het werk van vrede en hoop’. In de media groeide hij uit tot de stem van liberaal-joods Nederland. Aan de vooravond van zijn tachtigste verjaardag blikt hij terug. Hij deelt de belangrijkste inzichten die hij opdeed in een rijk en bevlogen leven, dat getekend werd door de oorlog en de gevolgen daarvan. Hij zag veel en vaak onmogelijk te dragen verdriet om zich heen. Waar het om gaat, betoogt hij, is dat verdriet en woede uiteindelijk niet de overhand krijgen, maar dat de balans doorslaat naar hoop en optimisme. Maar wat betekent een moedig en hoopvol leven, voor jezelf en voor de ander? Levenslessen van een rabbijn is een bezield, wijs en noodzakelijk boek over liefde, ankering, over breken en helen, over verzet, verzoening en een goed geweten.

Mazzel tov

Een meeslepend en confronterend verhaal over opgroeiende kinderen in een modern-orthodox joods milieu, gezien door de ogen van de niet-Joodse auteur.

‘Mazzel tov’ biedt een indringend, uniek inkijkje in de onbekende wereld van een gesloten orthodox-joods gezin in Antwerpen. Zes jaar lang begeleidt auteur Margot Vanderstraeten de kinderen van de familie Schneider bij hun huiswerk. Via dochter Elzira en zoon Jakov krijgt ze geleidelijk aan toegang tot hun wereld. Hier heersen religieuze wetten en eeuwenoude tradities die de Vlaamse studente maar moeilijk kan rijmen met de tijd: de jaren negentig. Maar ook de joodse familie wordt beproefd door de open, maar kritische werkstudente. Dat zij ongehuwd samenwoont met haar Iraanse vriend Nima wekt achterdocht. Gaandeweg winnen – aan beide zijden – respect, nieuwsgierigheid en humor het van verontwaardiging en verwerping. Als de kinderen afgestudeerd zijn zal Vanderstraeten ze jaren later in Israël en New York opzoeken.

Wegwijs – Het Jodendom

Op een toegankelijke wijze wordt een beschrijving gegeven van de joodse godsdienst, zoals die zich in een lange geschiedenis heeft ontwikkeld
en in de huidige tijd wordt beleefd en geleefd.

Na de geschiedenis van het joodse volk volgt een overzicht van de belangrijkste joodse geschriften (Bijbel, Talmud, Midrash, Zohar) en
de belangrijkste godsdienstige voorstellingen (Halacha, Kabbala, Messianisme). Een apart hoofdstuk is gewijd aan joodse feesten, rituelen en gebruiken.

De koe die naar de hemel vloog

Koeien die naar de hemel varen, dansende rabbi’s, hoopvolle dieven. In deze bundel staan klassieke vertellingen vol joodse wijsheid, hoe dwaas soms ook. De verhalen gaan over verheven en alledaagse kwesties, over thema’s die ons allemaal bezighouden: rijkdom en armoede, barmhartigheid en onrecht, vreugde en verdriet. Serieus en tegelijkertijd met joodse gein stemmen de vertellingen tot nadenken, geven ze een kijkje in de mens die bol staat van tegenstrijdigheden.

De verhalen in deze bundel zijn niet eerder in het Nederlands verschenen. De meeste wortelen in de Oost- Europese ofwel jiddisje traditie. Gottfrid van Eck heeft deze staaltjes joodse wijsheid liefdevol vertaald en van een fijnzinnige toelichting voorzien.

GOTTFRID VAN ECK (1962) studeerde pastorale theologie en is al zo’n dertig jaar een deskundig performer van joodse verhalen en muziek. Dit is zijn derde verzamelbundel. Met zijn trio Wilde Eend (wilde-eendproducties.nl) vertelt hij deze verhalen in een speelse combinatie met jiddisje muziek.

“Vertellen doet Gottfrid van Eck meesterlijk en uitleggen deskundig.” CISKA STARK, docent homiletiek en directeur onderwijs (Protestantse Theologische Universiteit)

Onorthodox

Deborah Feldman groeit op in de gesloten Satmargemeenschap in Brooklyn. Ze wordt jong uitgehuwelijkt en krijgt een zoon, maar dan is haar vrijheidsdrang niet meer te stuiten. In Onorthodox beschrijft ze haar jeugd en vlucht uit de religieuze sekte, waarbij het moeilijk voor te stellen is dat de gebeurtenissen maar enkele jaren geleden midden in New York plaatsvonden.

Genesis, boek van het begin

In dit wereldwijde standaardwerk bespreekt rabbijn Jonathan Sacks – wie anders dan hij – de belangrijkste Genesisverhalen. Hij leest ze door een groothoeklens: hij legt verbanden met de Tora als geheel, met filosofie en wereldgeschiedenis, en met ons persoonlijke leven. Alle hoofdstukken zijn afzonderlijk te lezen. De delen NUMERI en DEUTERONOMIUM verschijnen volgende jaren. Het deel GENESIS is ook te bestellen in een voordelige set, samen met LEVITICUS.

GENESIS gaat over de leden van een familie. Ze beginnen een reis die nog steeds voortduurt. Gewone mensen die bijzonder worden door hun bereidheid om God te volgen. De familie is de basis van ieders leven. Mensen – toen en nu – doen er ervaring op met relaties, boosheid en vergeving. In Genesis verloopt niets eenvoudig of ideaal. Er zijn spanningen en tegenslagen, maar er is ook liefde en zorg. Familiebanden blijken ook boeiende metaforen te bieden voor de relatie tussen mensen en God zelf: vader en kind, bruidegom en bruid, en bovenal blijkt de bijbelse God geen abstract begrip maar een persoonlijke, nabije God.

GENESIS biedt een levensfilosofie in verhaalvorm. En door de verhalen van Genesis voorafgaand aan het boek Exodus te plaatsen – over de Israëlieten die een natie gaan vormen – vertelt de Tora ons dat het persoonlijke vóór het politieke gaat.

Het deel EXODUS verscheen vorig winter, is uiterst enthousiast ontvangen, en voor dit genre een ware bestseller:

– TROUW * * * * * : “Sacks toont zich een waar meester van de tekst … hij laat allerlei verrassende en nieuwe betekenissen van de tekst oplichten.”

– BENEDICTIJNS TIJDSCHRIFT: “Jonathan Sacks schrijft korte essays die uitmunten in helderheid en actuele relevantie. Hij verstaat de kunst om Mozes zó te lezen dat de meest onbegrijpelijke passages meer dan boeiend worden. Iedere katholiek zou dit boek moeten lezen, hij zal met vernieuwd geloofsinzicht zijn doop in Christus beleven.”

– TONY BLAIR: “Jonathan Sacks weet inzichten uit de religie aan de moderne wereld te verbinden en op een overtuigende manier het verhaal van het geloof opnieuw te vertellen. Een zeldzame prestatie.”

JONATHAN SACKS (1948) is emeritus opperrabbijn van Groot-Brittannië en lid van het Britse Hogerhuis. Eerder verscheen van hem bij Skandalon Een gebroken wereld heel maken.

Etty Hillesum

Etty Hillesum – Het verhaal van haar leven is de meeslepende geschiedenis van een jonge, gepassioneerde vrouw die ook onder de gruwelijkste omstandigheden trouw bleef aan haar idealen en zichzelf.

Op 9 maart 1941 begint de dan 27-jarige Etty Hillesum een dagboek. Terwijl de nazi’s haar als Joodse vrouw in Amsterdam steeds openlijker vervolgen, getuigt zij van een imponerende geestelijke vrijheid. Haar aantekeningen over de liefde, erotiek, familierelaties, vriendschap, geloof, zinloze haat en lotsverbondenheid zijn hoogstpersoonlijk, zeldzaam eerlijk, en tegelijkertijd volstrekt universeel.

Sinds de eerste publicatie van haar dagboeken en brieven hebben de geschriften van Etty Hillesum (1914-1943) wereldwijd miljoenen lezers geïnspireerd. Maar wie was zij eigenlijk? Welke vrouw van vlees en bloed gaat schuil achter haar mooie woorden? Judith Koelemeijer wist een schat aan nog onbekend materiaal te verzamelen. In deze biografie geeft zij een verrassend nieuw perspectief op Etty’s rusteloze jeugd, haar linkse studentenjaren, en haar uiteindelijke keuze om ‘het lot van haar volk te delen’ en niet onder te duiken. Etty Hillesum blijkt iemand met vele gezichten, getekend door een beladen familiegeschiedenis, waaraan zij zich tenslotte tóch weet te ontworstelen.

Etty Hillesum – Het verhaal van haar leven is de meeslepende geschiedenis van een jonge, gepassioneerde vrouw die ook onder de meest gruwelijke omstandigheden trouw bleef aan haar idealen en zichzelf.

Joods Leven

‘Joods Leven, thuis en in de synagoge’ maakt in drie helder beschreven stappen wegwijs in het jodendom. Zoals elke godsdienst zoekt ook het jodendom naar antwoorden op de grote levensvragen. Juist de joodse feesten drukken die belangrijke menselijke thema’s uit: het verlangen naar vrijheid en verlossing (Pesach), het besef van kwetsbaarheid en de behoefte aan bescherming (Loofhuttenfeest), de behoefte aan inkeer en vernieuwing (Nieuwjaar en Grote Verzoendag), maar ook aan licht in de donkerste dagen (Chanoeka) en uitbundigheid tijdens het carnavaleske Poeriem.

De plaats om samen te komen voor studie en gebed is de synagoge: die neemt in het jodendom een centrale plaats in. Maar hoe is een synagoge ingericht en hoe verloopt de eredienst? En welke gebeden en liederen staan centraal bij de wekelijkse viering van de sabbat? Voor een groot gedeelte speelt het joodse leven zich thuis af: bij voorbeeld met het naleven van de spijswetten (koosjer). Allerlei uiterlijke kenmerken zoals de mezoeza, het kokertje naast de deuropening, herinneren aan de geboden. Het persoonlijke leven wordt gemarkeerd door overgangsrituelen, zoals bij de geboorte van een kind, het moment van volwassen worden (bar of bat mitswa), de huwelijksceremonie en rouwrituelen.

De joodse kalender, een verklarende woordenlijst en een literatuurlijst maken deze uitgave compleet, en zeer geschikt als eerste kennismaking en praktisch naslagwerk. Edward van Voolen, rabbijn en kunsthistoricus, is conservator bij het Joods Historisch Museum in Amsterdam en doceert aan het Abraham Geiger College in Berlijn, een opleiding voor rabbijnen.