De top 10 van de beste boeken over hooligans 2024

Volgens het woordenboek betekend een hooligan: Gewelddadige herrieschopper, gewelddadig voetbalsupporter, relschopper en voetbalvandaal. Bij hooligans wordt er vaak aan voetbal gedacht maar dit kan ook bij andere sporten, hoewel hooligans het meeste voorkomt bij voetbal.

Het eerst vindbare over hooligans is sinds 1898, al lijkt het de laatste jaren wel steeds meer toe te nemen. Niet alleen in Engeland dat bekend staat om de hooligans, ook in Nederland, België en andere Europese en in andere werelddelen is er sprake van Hooliganisme.

Tegenwoordig zijn er verschillende boeken geschreven over Hooliganisme direct en indirect met die onderwerp te maken hebben. Voor deze pagina ben ik op zoek gegaan naar de 10 beste Nederlandstalige boeken over Hooligans. De boeken zijn ondanks hetzelfde onderwerp zeer divers.

Om je een goed beeld te geven van de boeken, heb ik naast een boekomschrijving ook een link van Bol.com geplaatst. De link geeft veel extra informatie over het boek, waaronder de waardering en de recensies van de lezers. Via de link kun je het boek eenvoudig en snel bestellen. Een goed alternatief voor Bol.com is Bookspot.nl

Hooligans

Wat beweegt hooligans? Waarom die onvoorwaardelijke clubliefde en erupties van geweld die geregeld de kop opsteken? Wat is kenmerkend voor de cultuur en omgangsvormen van hooligans?

Paul C. Vos interviewde zestien centrale personen van de harde kern van supporters van de belangrijkste voetbalclubs in Nederland en schreef hun verhalen op – direct en zonder opsmuk.
Openhartig vertellen de hooligans over hoe ze tot de harde kern zijn gaan behoren, over hun belevenissen, de rivaliteit, de onvoorwaardelijke vriendschap en natuurlijk het geweld. Deze bundel biedt een unieke inkijk in de wereld van de hooligans.

Paul C. Vos is docent Nederlands en voetballiefhebber. Jarenlang zat hij wekelijks op de tribune waar hij leden van de diverse supportersgroepen leerde kennen. Voor dit boek voerde hij gesprekken met supporters van ADO Den Haag, Ajax, FC Groningen, FC Twente, FC Utrecht, Feyenoord, NAC, NEC en PSV. Toon minder

Rotterdam hooligan

Leven met en sterven voor Feyenoord: de niet aflatende strijd tegen rivaliserende groepen van andere voetbalclubs, de haat van de Feyenoorders tegen ‘020’ en vice versa. De bizarre hang naar extreme situaties. De buitenlandse trips en de onderlinge samenwerkingsverbanden. De minachting voor het wettelijk gezag van politie en justitie. In ‘Rotterdam Hooligan’ beschrijft Yoeri Kievits, een van de bekendste frontmannen van FIIIR, de derde generatie Feyenoord-hooligans, hoe de ‘hoolies’ leven, denken, voelen – en vooral: wat ze allemaal doen.

‘Rotterdam Hooligan’ geeft de lezer inzicht in de zeer gesloten subcultuur van de meest gevreesde harde kern voetbalsupporters van ons land. Het is voor het eerst dat een ervaren hooligan hierover vertelt. De centrale vraag in Rotterdam Hooligan is: ‘what makes him tick?’ Wat drijft Yoeri Kievits, om het extreem risicovolle leven van een hooligan te leiden? Nu in MIDPRICE EDITIE met kleurenkatern.

Yoeri Kivits (1983) heeft een gezin en is een hardwerkend ondernemer – en toch is hij al vele jaren een van de bekendste frontmannen van FIIIR, de derde generatie hooligans van Feyenoord.

Beerschot hooligans

Iedereen heeft wel eens iets opgevangen over voetbal

hooligans, maar zelden komt een hooligan zelf aan het woord. Vitas Declerck vertelt zijn verhaal als lid van de harde kern van voetbalclub Beerschot: Hoe werd hij onderdeel van deze cultuur, wat zijn de regels (zijn er regels?) en hoe ontstond deze harde kern.

Het boek biedt een inkijk in het leven van een hooligan, de impact die het heeft op zijn privé leven en de diepe vriendschappen die daarbij ontstaan. Dit relaas interesseert elke voetballiefhebber. Geef toe, iedereen is wel nieuwsgierig naar wie nog fanatieker fan is van deze geweldige sport.

Van hooligan tot gangster

De autobiografie van een levende legende In Van hooligan tot gangster – de vertaling van de Britse bestseller Rise of the Footsoldier – vertelt Carlton Leach zijn fascinerende en schokkende levensverhaal. Leach is een legendarische figuur in de Londense onderwereld. Hoewel Carlton Leach opgroeit in een keurige familie in Oost Londen, treedt hij op jonge leeftijd toe tot de harde kern van de voetbalclub West Ham United, de Inter City Firm (ICF),

Vanwege de zware reputatie die hij daar verwerft belandt hij in de wereld van de bodyguards. De stap naar de Engelse onderwereld is snel gemaakt. Alleen al het horen van Carlton Leach’ naam doet zijn vijanden sidderen. Voor zijn vrienden toont hij zich loyaal en ruimhartig. Er is weinig dat Carlton Leach in deze jaren niet ziet of meemaakt. Wanneer er onenigheid ontstaat, aarzelt hij niet een paar forse ’tikken’ uit te delen. Doorgaans geldt: eerst slaan en dan pas praten. Zelf wordt Leach meerdere keren in elkaar geslagen, overhoop gestoken en neergeschoten. Er wordt zelfs een bijl in zijn schedel gehakt.

De brute moordaanslagen op zijn beste vriend en twee jongens van de Inter City Firm betekenen een keerpunt in Leach’ leven. Hij zegt zijn gewelddadige levensstijl vaarwel en begint een nieuw leven. ‘In mijn business was de keuze simpel: de bajes of het kerkhof ‘ – Carlton Leach ‘Het lezen van Carlton Leach’ autobiografie vol geweld, bendeoorlogen en bijna-doodervaringen doen je op het puntje van je stoel zitten van spanning’

Top hooligans

Bestsellerauteur Cass Pennant interviewt de mannen met wie hij vroeger op de vuist ging. De vijandschap van weleer maakte plaats voor voorzichtige toenadering en zelfs vriendschap. Van de jaren zeventig, toen de politie nog geen idee had hoe men het geweld moest inperken en er nog geen hekken stonden in de stadions, tot de jaren tachtig en negentig, de periode waarin het geweld steeds beter georganiseerd werd. Van wijde pijpen en lange haren tot skinheads en punks, en van casuals tot de hedendaagse hooligans.

Reis mee met Cass in de wereld van de Top Boys en lees hoe deze Top Hooligans het niet alleen in eigen land tegen elkaar opnamen, maar hun tegenstanders ook troffen tijdens interlands en Europacupwedstrijden.

Hooligans United

 Acteur Danny Dyer is al zijn leven lang supporter van de rauwe Londense voetbalclub West Ham United en zodoende bekend met het fenomeen hooliganisme. De knauwende Cockney was dan ook de uitgelezen persoon om een reeks documentaires te maken over de hardste hooligans. Die serie, The Real Football Factories, werd wereldwijd (ook in Nederland) uitgezonden en was een wereldwijd succes.

Wie herinnert zich niet die knettergekke fan van Burnley die bekende ooit een politiehond te hebben opgetild en vervolgens in het gezicht van de bijbehorende diender te hebben gesmeten? Na The Real Football Factories volgde een internationale versie, waarin de onverschrokken Dyer zijn licht opstak bij de harde kernen van buitenlandse probleemclubs. Tijdens het maken van The Real Football Factories International, waarvoor Dyer onder meer Kroatië, Argentinië, Brazilië en, jawel, ook Nederland bezocht, werd hij gestenigd en op een regen van flessen en andersoortige projectielen getrakteerd. Ook werd hij beschoten (!). Dyer stelde later laconiek vast: ‘Het was All-in a day’s work’ voor de mannen die niet onder de indruk raken van iemand die met een vleeshaak voor je neus staat te zwaaien.’

Tijdens zijn zoektocht naar de gevaarlijkste en beruchtste hooligans op de aardkloot werd Danny Dyer vergezeld door journalist Dominic Utton. Eenmaal thuis, schreef die over hun beider bevindingen een spraakmakend boek. Als je dat opent, komen de wolken traangas je tegemoet. Hooligans United is zo schokkend, dat je jezelf wel tweemaal bedenkt voor je een voetbalwedstrijd in een van de betrokken landen gaat bezoeken…

Utrecht Hooligans

Jongens en mannen hangen in de hekken, worden opgejaagd door briesende politiepaarden, ademen de kruitdampen van vuurwerk, trekken stenen uit de grond en proeven hun eigen bloed. Van de treinstelslopers uit de jaren zeventig tot de bikkelharde knokkers in de huidige geheime bosgevechten.

Utrecht Hooligans schetst een onromantisch, maar een tegelijk fascinerend en schokkend beeld dat behoorlijk schuurt. Alles draait om liefde voor de stad, want ‘we komen niet voor het voetbal’. Vergeet daarom Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. De absolute pioniers van het Nederlandse hooliganisme komen uit Utrecht. Na het succes van Crimineel Utrecht onderzoeken Daniel van Doorn en Evert van der Zouw opnieuw een duistere kant van hun geliefde stad Utrecht.

In Utrecht Hooligans nemen zij de lezers mee in de geschiedenis van de oudste harde kern van Nederland. Dankzij hun kennis en betrokkenheid bij de groep wonnen beide auteurs het vertrouwen van de absolute top van de Utrechtse hooligans. Urenlang spraken zij met de kopstukken van de verschillende generaties. Talloze schokkende verhalen werden opgetekend. Ook brachten ze vele dagen door in de stadsarchieven en lazen vele dossiers, kranten en politierapporten over het hooliganisme door de jaren heen.

Misdaadjournalist Bas van Hout (1959) maakte kennis met de Utrechtse hooligans voor zijn legendarische televisieprogramma Harde Kern. Hij schreef een passend voorwoord. Evert van der Zouw (1976) en Daniel M. van Doorn (1986) verzamelen al vele jaren alle beschikbare informatie over voetbalgeweld en misdaad in Nederland en over hun woonplaats Utrecht in het bijzonder. Na Crimineel Utrecht bundelden ze voor Utrecht Hooligans opnieuw hun kennis en krachten.

Undercover Hooligan

‘(…) een adembenemend en schokkend boek. Het brengt je rechtstreeks in contact met de meest criminele kant van het voetbal’ – The Sun De cultfilm I.D. speelt tijdens de jaren tachtig, de hoogtijdagen van het Britse voetbalvandalisme. I.D. vertelt het verhaal van een piepjonge agent die infiltreert in een keiharde hooligangang.

In Undercover hooligan onthult ex-politieagent James Bannon dat het script voor de film is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Bannon zelf stond model voor de jonge undercoveragent. De hooligangroep waarin hij moest infiltreren was één van de meest gevreesde van het Engelse voetbal, de Millwall Bushwackers van FC Millwall uit Londen. Bannons beschrijft hoe hij belandt in een duistere onderwereld waar excessief geweld de boventoon voert.

Hij vertelt over de beruchtste frontmannen en over de knullige politie-acties om het voetbalvandalisme te beteugelen. Gaandeweg raakt ook James Bannon verslaafd aan de kick van het geweld. Het verlaten van de Millwall Bushwackers blijkt zijn moeilijkste opgave…

Toen was geweld heel gewoon

Voor ‘Toen was geweld heel gewoon’ ging Friso Schotanus op zoek naar de roots van het hooliganisme. Ondanks, of misschien wel dankzij de dreiging van dat geweld, heeft het voetbalstadion altijd een magische aantrekkingskracht gehad op veel jongens. Zo waren er wekelijks massale vechtpartijen op de tribunes, spijkerbommen die tussen het publiek ontploften, vluchtende politie; in de jaren zeventig, tachtig en negentig was voetbalgeweld heel gewoon.

Schotanus vroeg zich af: Waar komt het geweld vandaan, waarom trekt het zoveel mannen aan en hoe kon het zo escaleren dat er doden vielen? Schotanus reconstrueert gebeurtenissen aan de hand van persoonlijke verhalen, zoals de invasie van Tottenham-hooligans in Rotterdam in 1974, het Heizeldrama in 1985, het politiek beladen voetbalgeweld in het Oostblok (1990) en de slag bij Beverwijk, waarbij Carlo Picornie om het leven kwam (1997).

Blauw bloed

Blauw Bloed is een schokkend boek over drie decennia snoeihard voetbalgeweld. Een verhaal waarom regelmatig ook onbedaarlijk kan worden gelachen. En dat, terwijl hoofdpersoon Jason Marriner allesbehalve een lieverdje is. Namens de Londense voetbalclub Chelsea vocht hij bloedige veldslagen uit.

Onder de vlag van het Engelse nationale elftal waren ook Nederlanders (‘nepmoffen’) niet veilig voor hem. Jason was actief tijdens rellen rond het EK van 1988 en schuimde in 1993 de straten van Amsterdam af, aan de vooravond van de WK-kwalificatiewedstrijd Nederland-Engeland.
Het zit Jason uiteindelijk niet mee. Terwijl andere leden van de Headhunters, zoals de beruchte hooligans van Chelsea zich noemen, de dans ontsprongen (en zelfs riante schadevergoedingen ontvingen van de overheid), daar ging Marriner voor zes jaar de bak in.

Het was het resultaat van een BBC-documentaire van undercoverjournalist Donal MacIntyre. In dat programma, in Nederland uitgezonden op Net 5, zei Marriner aan de lopende band dingen die tegen hem konden worden gebruikt.

Na zijn straf te hebben uitgezeten, gaat Marriner meteen wéér aan de slag. Want voetbalvandalisme zit hem in het bloed. Opnieuw verdwijnt hij achter de tralies, ditmaal voor twee jaar. Inmiddels mag hij in geen enkel voetbalstadion meer komen.

Om toch iets omhanden te hebben reist Marriner pubs en clubs af waar hij tegen betaling vertelt over zijn loopbaan als kopschopper. Maar zeg alsjeblieft niet tegen hem dat je voor Tottenham Hotspur bent, want hij is nog altijd in staat om een bierflesje op je hoofd kapot te slaan.
‘Voetbalvandalisme is een verslaving,’ weet Jason Marriner. ‘Daar kom je nooit meer vanaf.’