Waarom is boeken lezen belangrijk en vooral voor kinderen?

Lezen is goed voor je, lezen is goed voor de ontwikkeling, deze en andere boodschappen die te maken hebben met lezen hoor je veel als kind. Zowel van je ouders als van de leraar of lerares en anderen. Uit wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat lezen zorgt voor een grotere woordenschat, een socialere ontwikkeling, creativiteit en voor een gezonder leven.

Lezen is voor de meeste volwassen vanzelfsprekend. Vanaf groep 1 en 2 worden de letters al voorzichtig geleerd en vanaf groep 3 beginnen de kinderen met lezen. Toch zijn er in Nederland 2,5 miljoen laaggeletterden. Laaggeletterdheid betekend dat mensen moeite hebben met lezen en/of schrijven. Als je zelf geen last van laaggeletterdheid hebt hou je hier geen rekening mee.

Welke voordelen heeft het lezen van boeken?

In de inleiding heb ik al een aantal resultaten uit verschillende onderzoeken verteld, maar welke voordelen heeft lezen nu precies? Hieronder vind je de redenen met beschrijving waarom lezen voor belangrijk is voor ons volwassenen, maar ook voor de kinderen.

Waarom is lezen zo belangrijk?

• Om kennis te verzamelen
• Veel lezen zorgt voor een hogere concentratie
• Om jezelf te ontwikkelen
• Lezen maakt je socialer
• Het zorgt voor ontspanning
• Het is goed voor je brein

Om kennis te verzamelen

Lezen is één van de belangrijkste methodes om aan nieuwe kennis en informatie te komen. Dit kan uiteraard via boeken maar ook via beeldschermen kun je informatie lezen. Vroeger pakte je een encyclopedie maar tegenwoordig is het Google of Wikipedia. Maar ook op andere momenten in onze dagelijks leven zijn we kennis aan het vergaren doormiddel van lezen, denk alleen maar aan de verkeersborden, vacatures, de krant, ondertiteling op de tv, verpakkingen, bijsluiter van de medicatie, nieuwsberichten, e-mails, berichtjes op je telefoon en ga zo maar door. Maar ook op het werk bestaat een groot deel uit lezen en schrijven.

Voor kinderen die nog niet goed of niet kunnen lezen is het voorlezen erg belangrijk, dit zorgt voor kennis en een grotere woordenschat.

Veel lezen zorgt voor een hogere concentratie

Uit neurologische studies van o.a het Stanford University blijkt dat lezen een cognitief proces is waarbij de hersenen gelezen teksten omzetten in informatie en betekenissen. Dit verreist een concentratie. Hoe vaker er gelezen worden hoe vaker dit proces zich herhaalt. Dit heeft niet alleen effect op het lezen maar ook op andere taken. Deze kun je dan ook geconcentreerde uitvoeren. Het effect van concentratie vermogen is ook van toepassing als er wordt voor gelezen voor peuters, kleuters en baby’s. Dit stimulleert naast kennis, woordenschat dus ook het concentratie vermogen.

Volgens de Nederlandse Stichting Lezen zorgt het voorlezen voor baby’s op latere leeftijd hogere scores met taal. Ze krijgen nieuwe woorden en structuren te horen. Ook als kinderen zelf kunnen lezen blijft het voorlezen belangrijk bij de taalontwikkeling.

Om je zelf te ontwikkelen

We hebben gelezen dat we via het lezen informatie en kennis opslaan. Maar je kunt naast de kennis en informatie je ook verder ontwikkelen. Hierbij bedoel ik niet alleen de kennis voor taal of onze woordenschat. We leren ook door te lezen, dit kan door studie boeken te gebruiken, maar onze Nederlandse Taal en ook de Engelse voor wie dit machtig is heeft veel educatieve boeken die ons verder kan ontwikkelen. Bijvoorbeeld boeken over veganisme geeft je een andere kijk op het eten van dieren. Maar ook boeken over de geschiedenis, culturen, geloof, etc. kan ons beeld veranderen.

Onderzoekers leggen ook vaak een verband tussen de gelezen boeken en de identiteit van een persoon. Als je veel informatie over het klimaat, en milieu leest is de kans groot dat je hier in het dagelijkse leven rekening mee houdt. Uiteraard lees je wel boeken waar je interesse in hebt of meer over wilt weten. Maar ook van leesboeken kun jij jezelf ontwikkelen doordat je jij zelf spiegelt aan personen waar jij jezelf in herkent.

Lezen maakt je socialer

Lezen maakt socialer klinkt wel vreemd. Want lezen doe je zelf en alleen. Het is een bezigheid die je niet in groepen doet maar zelfstandig en individueel, wat maakt lezen dan zo sociaal?

De Universiteit van Liverpool heeft vastgesteld dat lezers sneller bereid zijn om te praten met onbekenden. Ze voelen zich over het algemeen eerder en meer op het gemak bij vreemden en leggen makkelijker contact. Lezers zijn vaak ook meer betrokken bij hun eigen vrienden en de gemeenschap. Daarnaast zijn lezers eerder bereid om te doneren en vrijwilligerswerk te verrichten.

De Amsterdamse universiteit heeft onderzocht dat lezen ons empathisch vermogen vergroot. De lezers begrijpen de gevoelens van andere mensen beter. Daarnaast zien ze hoe verschillende personages zich gedragen in verschillende situaties en hoe ze met andere personen omgaan.

Het zorgt voor ontspanning

Het bijzondere van lezen is dat je tegelijkertijd gefocust als ontspannen ben. Naast het boek vergeet je alles om je heen. Doordat jij je volledig afsluit voor je omgeving, ontspan je fysiek. Mensen die moeilijk in slaap kunnen komen lezen ook vaak eerst een pagina voordat ze gaan slapen om tot rust te komen.

Boeken lezen worden ook vaak gebruikt om stress te overkomen of te verminderen. Uit Brits onderzoek komt naar voren dat het stressniveau wel kan dalen met 68% als je leest. Wat je leest maakt ook niet uit of het nu een saai boek, een leuk tijdschrift, een spannende thriller of een naslagwerk. Dit effect kan al optreden bij 6 minuten lezen. Je hartslag daalt dan en de spanning in je spieren vermindert. De truc om dit te bereiken is wel dat je helemaal op gaat in wat je leest.

Het is goed voor je brein

Voordat we aan het laatste punt beginnen, wil ik nog even benadrukken dat buiten al deze redenen lezen ook gewoon leuk is om te doen. En dat de voordelen mooi meegenomen zijn. Als jij je gezondheid belangrijk vind wordt je helemaal gelukkig van de laatste reden waarom je vooral moet blijven lezen. Een studie van Yale University heeft onderzocht dat mentale bezigheden zoals schaken en lezen ervoor zorgen dat je een verlaagd risico hebt op dementie. Daarnaast is onderzocht dat mensen die veel lezen gemiddeld 23 maanden langer leven dan mensen die niet lezen. In het Verenigd Koninkrijk ontstonden al enkele initiatieven die ervoor ijveren dat artsen niet voortdurend medicatie voorschrijven, maar patiënten eerder stimuleren om musea te bezoeken of in een boek te duiken.